Rinclas - ma ingio?

In sia contribuziun per l'emischiun "Impuls" sün RTR dals 7 october 2021 recitaiva Dumenic Andry ün purtret dal poet frances Paul Valéry cha quel ha preschantà a chaschun dad ün discuors illa scoula da s-chalin ot da seis giuventüm a Sète. Valéry congualaiva sia vita cun üna chadaina lunga ingio cha'ls singuls anels staivan per evenimaints, impissamaints ed ideas da sia vita. Quella chadaina as laschaiva percuorrer inavo fin vi pro'l port da Sète ingio cha l'ultim anè d'eira francà vi dad üna rincla mürada aint il mür dal quai. Tschella rincla, dschaiva Valéry, d'eira aint in seis cour.

Dumenic Andry congualaiva si'aigna vita cun quist bel purtret da Paul Valéry. Ma impè dad ün quai pro'l port a la riva dal mar saja seis prüm anè francà vi dad üna rincla mürada aint il mür d'üna chasa immez seis cumün. Ed impè da rantar barchas e cours pudaiva sia rincla be servir per rantar muvel bovin.

Sco cha Dumenic Andry as laschaiva inspirar da Paul Valéry am laschaiva inspirar svess dad Andry. Mo, cun mai nun esa uschè simpel da chattar ün lö ingio ch'eu pudess mürar aint la rincla per cumanzar mi'aigna chadaina.

I'm para cha bod tuot las engiadinaisas e tuot ils engiadinais sun fermamaing liats cun lur patria, suvent cun lur lö da naschentscha. Eu less eir eu esser lià uschè fermamaing cun ün tal lö. Eu sun nat e creschü sü a Muhen i'l chantun Argovia ingio ch'eu n'ha passantà üna fich bell'uffanzia ed ün bel giuventüm. Ma suna lià cun quist lö sco cha Valéry d'eira lià cul port da Sète? I'm displascha, na.

Davo'l giarsunadi n'haja passantà ün pêr ons ad Aarau chi'd es amo adüna üna cità fich importanta per mai ed ingio ch'eu tuorn jent adüna darcheu. Ma n'haja'l prüm anè da mia chadaina francà vi dad üna rincla mürada aint il mür da la baselgia dad Aarau? Na.

Dimena dessa dar ün oter lö chi pudess servir sco fundamaint per la rincla ingio chi cumainza mia chadaina cul prüm anè. Pudess quai esser perfin Lenk, quist cumün illa Part Sura Bernaisa chi'd es fich renomnà sco lö perfet per passantar bellas vacanzas immez las muntognas? Là n'haja passantà eir eu mias vacanzas on per on, da meis prüm anniversari fin cur ch'eu n'ha gnü var 25 ons. Hoz tuorna amo adüna almain üna jada l'on. Ma ingio è'la, quella rincla mürada aint illa crappa dal Wildstrubel? I nun exista.

N'haja vairamaing üna chadaina da mia vita ed ingio è'la francada? Dal sgür n'haja üna chadaina e sco quella da Valéry è'la fabrichada our dad evenimaints, impissamaints ed ideas. Ma forsa sventulesch'la i'l vent e nu's po francar ninglur. 

Per furtüna n'haja chattà avant blers ons ün lö, ingio chi'd es francà almain mia chadaina da sömmis. Sömmis da vacanzas, chaminadas, dis süls skis, spassegiadas lung la riva da l'En ed inscunters chi'm restan aint il cour. Là ingio chi'd es eir francà tschella rincla.