Meis bun ami Charlie

Avant ün pêr dis ans vaina darcheu inscuntrà giò Basilea per chantar chanzuns da cumpagnia. Là vegnan indigenas ed indigens, ma eir minchatant persunas chi imprendan rumantsch sco lingua estra. Chantond va quai fich bain.

Sco adüna es ida üna pitschna gruppa da quatter persunas inavant in ustaria davo’l chant per perchürar nossas vuschs e dostar la said. Bain cler chi’s discuorra be rumantsch dürant nossas radunanzas. Normalmaing suna l’unic chi nu discuorra rumantsch sco lingua materna. Tant meglder per mai da trenar mia cumpetenza rumantscha tadlond als oters e minchatant eir cun contribuir alch agens impissamaints. Quai funcziuna pel solit bain, adonta cha meis tscharvè as sainta cot davo üna lunga saira.

Ma tschella jada suna rivà sül prossem livel da confusiun linguistica. No nu eschan nempe stats sulets in ustaria. Vi da la bar d’eira tschantà ün giuven Inglais cun si’amia americana. Ella d’eira amo in ün bun stadi intant cha seis ami d’eira fingià bain stuorn. Tuot in ün dandet è’l gnü pro no a maisa ed ans ha dumandà che lingua cha no discuorran. El vaiva suppuonü chi’s tratta da frances. Lura til vaina declerà co cha quai es cun nossas quatter linguas ufficialas in Svizra. Eu nu sun sgür ch’el haja capità tuot. Eu nu sun gnanca sgür ch’el haja capità insomma alch. Ma el d’eira visibelmaing impreschiunà, s’ha tut üna sopcha e s’ha tschantà pro no a maisa. A si’amia vaiva’l lönch invlidà. Ella d’eira adün’amo tschantada vi da la bar.

Intant sun las robas dvantadas plü spinusas per mai. Meis tscharvè chi lavuraiva fingià cun tuotta forza mettond insembel las ideas tudais-chas in frasas rumantschas s’ha inaccort chi vaiva nom da tour lapro amo ün’otra lingua estra. Uossa n’haja schonglà cun duos linguas estras müdond tanter inglais e rumantsch. Lost in translation? Hai, forsa schon. Ma almain n’haja resenti la cità da Basilea per üna jada sco cità poliglotta.

Per finir quist excuors tuornaina darcheu sün l’istorgia da meis bun ami inglais. Charlie ha’l nom. Quai vaiva intant chattà oura. I’d ha battü las ündesch, la part rumantscha da nos tramagl d’eira fingià partida per chasa. Charlie, si’amia Anna ed eu d’eiran amo ils ultims giasts cur cha’l camarier ans ha spedi. Intant cha Charlie in sia stuorna vaiv’amo discus cul camarier per surgnir ün ultim magöl vin alb n’haja gnü üna cuorta baderlada cun Anna. Ella m’ha quintà cha quai saja lur ultima saira cumünaivla e ch’ella partirà pel Giapun in ün pêr dis. Cler ch’ella s’haja imaginada lur ultima saira ün pa plü festiva ma ch’ella saja cuntainta da verer a seis ami uschè beà.

In quist mumaint ha fat nos bun ami Charlie ün sigl vers nus clomond ch’el haja fom e chi saja temp per ir inavant. Cur cha Charlie es svani aint il Burger King in fatscha da la staziun n’haja giavüschà ad Anna ün bun viadi e n’ha tut il tren a chasa.

In ün mais ans inscuntraina darcheu per chantar. Davo giarana darcheu illa listess’ustaria. No vain fingià fat giò cun Charlie ch’el ans spetta vi da la bar.